Wat zijn spasmen?

Als je last hebt van spasmen, trekken je spieren onwillekeurig samen. Je hebt er geen controle over. Vaak staan je armen of benen in een vreemde stand, of schieten ze juist alle kanten op. Deze ‘spasticiteit’ is een gevolg van hersenbeschadiging en heeft veel invloed op kwaliteit van leven.

Wat zijn de symptomen van spasmen?

De belangrijkste symptomen van spasmen zijn:

  • stijve spieren, verhoogde spierspanning
  • onwillekeurige bewegingen, je been schiet bijvoorbeeld alle kanten op pijn
  • een abnormale, verkrampte houding of stand van armen/benen
  • in ernstige gevallen: vergroeiingen van botten en gewrichten

Spasmen kunnen in je hele lichaam voorkomen, maar ook in één lichaamshelft of alleen je benen of armen. Sommige mensen hebben ook op andere plekken last van spasmen, zoals in de oogleden.

Wat is de oorzaak van spasticiteit?

Het is niet precies bekend hoeveel mensen last hebben van spasmen. Dat komt omdat ze het gevolg zijn van een andere aandoening. Spasmen worden veroorzaakt door schade aan de hersenen of het ruggenmerg. Patiënten hebben bijvoorbeeld MS, hersenletsel of een dwarslaesie. Belangrijke signalen tussen de hersenen en de spieren worden daardoor niet meer goed doorgegeven. De spieren krijgen continu een signaal om zich aan te spannen en zijn overactief.

Kinderen met spasmen

Ook kinderen kunnen last hebben van spasmen. Vaak is dit het gevolg van cerebrale parese (CP). Een verzamelterm voor hersenbeschadiging opgelopen tijdens de zwangerschap, bevalling of het eerste levensjaar. Een kindje heeft bijvoorbeeld last van zuurstoftekort tijdens de bevalling of krijgt een hersenvliesontsteking.

Als je CP én spasmen hebt, staan spieren gespannen en strak. In rusttoestand zijn de spieren juist erg vermoeid en zwak. Daardoor hebben deze kinderen meestal een rolstoel of andere hulpmiddelen nodig om te bewegen.

Leven met oncontroleerbare spieren

Als je je niet goed kunt bewegen, heeft dat invloed op je hele leven. Zo is het heel lastig om een glas water vast te houden, zonder dat het water over de rand klotst. Dat is nog maar een klein voorbeeld. Het is moeilijk om je te verplaatsen, wassen, schrijven. Ook hebben veel mensen met spasmen moeite met slapen. Ze kunnen niet goed ontspannen en hebben veel pijn.

Behandeling

Helaas is spasticiteit niet te genezen. Wel proberen behandelaren het leven zo comfortabel mogelijk te maken. Fysiotherapie vermindert spierspanning en stijfheid en helpt om beter te ontspannen. Daarnaast is er medicatie die de spasmen en pijn vermindert. In sommige (ernstige) gevallen helpt elektrische stimulatie therapie of een hersenoperatie.

Samen sporten!

Zelfstandig lopen, laat staan rennen, is vaak lastig. En dat is extra vervelend als je van bewegen houdt. Gelukkig is daar een oplossing voor. Sporten als Frame Running en Frame-voetbal! Bij deze sporten hijsen alle kinderen zich in een metalen frame, een soort superrollator. Hiermee kunnen ze rennen en tegen de bal aantrappen.

Trainer Ilse Leeflang vindt het belangrijk dat elke sportclub een paar van zulke frames aanschaf: “Deze kinderen moeten vaak al zoveel ‘apart’ doen: de dagopvang, de Mytylschool, het zwemmen. Hun wereldje is daardoor klein. Op onze vereniging kunnen ze ook andere vriendjes maken, hun wereld vergroten.“

Stichting Het Gehandicapte Kind ondersteunt initiatieven rondom (frame) sporten. Als vereniging kun je het ook eerst uitproberen, door een aantal frames te lenen. Daarnaast kun je een aanvraag indienen als je de sporten op de club wil lanceren.