Wat is scoliose?

Kinderen met scoliose

Ongeveer 4 procent van de kinderen tussen de 10 en 14 jaar krijgt scoliose. De meesten hebben daar gelukkig nauwelijks last van omdat de bocht klein blijft. De afwijking in de rug kan erger worden tijdens de groeispurt in de puberteit. Scoliose komt vijf keer zo vaak voor bij meisjes dan bij jongens.

In ongeveer 80 procent van de gevallen is het onbekend waardoor de kromming in de rug ontstaat. Wel lijkt er een erfelijke component te zijn. Daarnaast kan scoliose samenhangen met al aanwezige spierziekten en kan het verergeren door veroudering. De meeste vormen van scoliose zijn blijvend, maar soms wordt het veroorzaakt door een verkeerde houding.

Hoe ziet de kromming eruit en wat zijn de gevolgen?

Scoliose betekent in het Grieks: kromme rug. Die verkrommingen kunnen op meerdere plekken zitten. Sommige mensen hebben één bocht in de wervelkolom (C-bocht), anderen zelfs twee (S-bocht). Daarnaast draait de wervelkolom vaak om zijn as, vergelijkbaar met een wenteltrap.

Bij zeer ernstige gevallen vervormt de borstkas. Je kunt dan moeite krijgen met adem halen. Gelukkig komt dat niet heel vaak voor. De meeste patiënten hebben kleine bochten en een bochel, die je soms ook aan de buitenkant kan zien. Soms leidt dat, zeker bij pubers, tot schaamte en onzekerheid. Daarnaast hebben patiënten met een iets grotere bocht vaak last van pijn en vermoeidheid.

Hoe herken je scoliose?

Lichte scoliose valt niet meteen op. Wel is er een makkelijke manier om te kijken of je rug recht is. Je buigt voorover, alsof je van de duikplank duikt. Iemand anders kijkt dan of je wervelkolom mooi recht loopt, of dat er een (kleine) bochel ontstaat. Als dat laatste zo is, heb je een grote kans dat je scoliose hebt.

Bij grotere afwijkingen in de rug, zie je bijvoorbeeld dat de ene schouder lager staat dan de ander. Of een schouderblad steekt op de rug uit. Ook kunnen heupen zo scheef staan, dat het lijkt alsof je een beenlengteverschil hebt. Je benen zijn dan wel precies even lang, maar je staat toch scheef. Bij hele grote afwijkingen, sta je helemaal uit het lood en is de scoliose zeer zichtbaar.

Is scoliose te genezen?

De meeste mensen hebben lichte scoliose en hebben daar nauwelijks last van. Het is wel van belang om je rug stevig en soepel te houden. Sporten is voor iedereen gezond, maar nog belangrijker voor mensen met rugklachten.

Jongeren met ernstige scoliose krijgen een brace voorgeschreven. Dit is een stevig, plastic korset dat vrijwel de hele dag gedragen moet worden. Je wervelkolom kan door het korset maar één kant op groeien. Hiermee proberen de artsen te voorkomen dat je nog schever gaat staan. Als je bent uitgegroeid, heeft een korset weinig zin meer. Op latere leeftijd kan een brace wel helpen bij het ondersteunen van de rug.

Bij zeer ernstige scoliose word je soms geopereerd. Dat gebeurt in Nederland ongeveer 1000 keer per jaar. De rug wordt dan met ijzeren pinnen rechtgezet. Na de operatie sta je recht, maar ben je ook minder beweeglijk. Je kunt bijvoorbeeld niet meer onderuitgezakt op de bank zitten, omdat je rug helemaal is vastgezet.

Samen sporten en spelen

Hoe scheef je ook staat, sporten is leuk én gezond. Door te sporten onderhoud je de spieren in je rug en voorkom je dat die nog krommer gaat staan. Daarnaast is het heel gezellig om met anderen te sporten en vriendjes te maken. Stichting het Gehandicapte Kind ondersteunt projecten waarbij gehandicapte en niet-gehandicapte kinderen samen sporten. Zodat ieder kind in zijn of haar buurt terecht kan.